Intenzitet zaraze zrna spelte gljivama roda Alternaria

Abstract

Gajenje alternativnih biljnih vrsta, kao što je spelta (Triticum aestivum ssp. spelta), doprinosi održavanju agroekoloških sistema gajenja, što naročito ima značaja u organskoj proizvodnji. Novija istraživanja su pokazala da na zrnima pšenice dominiraju mikroorganizmi iz roda Alternaria. Značaj Alternaria spp. se ogleda ne samo u narušavanju kvaliteta zrna pšenice, već i u tome što mnoge vrste ovog roda produkuju toksične metabolite koji su štetni po zdravlje ljudi i životinja. Cilj ovih istraživanja je bio da se oceni intenzitet zaraze roda Alternaria na pet genotipova spelte, kao i da se uporedi intenzitet zaraze na oljuštenim i zrnima sa plevičastim omotačima, uz determinaciju dominantnih vrsta Alternaria spp. Utvrđeno je da je genotip 1 bio najmanje zaražen i da su oljuštena zrna imala manji stepen zaraze za oko 50% u odnosu na zrna sa plevičastim omotačima. Plevičasti omotači su se pokazali kao fizička zaštita od patogena. Determinisane su vrste A. tenuissima i A. alternata, od kojih je dominirala A. tenuissima (90%).

Growing alternative cereals, such as Triticum aestivum ssp. spelta, encourages agro-ecological system of cultivation, which is of great importance in organic production. Recent studies have shown that fungi of the genus Alternaria dominates on wheat kernels. Besides pathogenicity and reduction of quality of kernels, several Alternaria species are known producers of toxic secondary metabolites - Alternaria mycotoxins, which might be harmful for human and animal health. The aim of this work was to evaluate the intensity of Alternaria spp. infection on spelt kernels, hulled and dehulled and to determine Alternaria species. It was found that dehulled kernels were up to 50% less infected compared to hulled kernels. The results indicate that the glumes protect the kernel inside from fungal penetration. Determinated species were A. tenuissima and A. alternata, with predominance of A. tenuissima (90%)