Dejstvo odabranih pesticida na relativnu ekspresiju gena za katalazu i superoksid dismutazu kukuruznog plamenca Ostrinia nubilalis (Hbn.)

Abstract

Od velikog značaja su proučavanja vrsta koje nanose velike ekonomske gubitke na najznačajnijim poljoprivrednim kulturama kao što je kukuruz, vrsta koja prouzrokuje najveće ekonomske gubitke na poljima kukuruza je dijapauzirajući moljac Ostrinia nubilalis. Dijapauza je hipometabolička vrsta mirovanja koju karakterišu smanjena stopa oksidativnog metabolizma, sinteza zaštitnih molekula, akumulacija energetskih rezervi i ekspresija specifičnih gena. Dokazano je da dijapauzirajuće vrste imaju znatno veću otpornost na insekticidne tretmane, te je od velikog značaja sprovođenje istraživanja koja za cilj imaju testiranje biološkog odgovora na pesticide koji se nalaze komercijalno u upotrebi Insekticidni tretman može dovesti do oksidativnog stresa, u okviru čega se produkuju enzimi antioksidativne zaštite kao što su superoksid dismutaza (SOD) i katalaza (CAT). Ispitivan je uticaj dva folijarna i dva semena insekticida, od kojih je jedan biološki, dok su ostali sintetički. U okviru eksperimenta urađena je provera da li insekticidni tretman dovodi do pojave oksidativnog stresa kod preživelih larvi O. nubilalis, koji će rezultovati povećanom ekspresijom gena za SOD i CAT. Ukupna RNK je izolovana iz homogenata celih dijapauzirajućih gusenica petog instara koje su preživele insekticidni tretman. Nakon sinteze komplementarne DNK, sprovedena je kvantitativna PCR analiza, te je pomoću dobijenih Cq vrednosti izračunata relativna ekspresija gena koristeći aktin kao referentni gen. Pokazano je da postoji statistički značajno povećanje relativne ekspresije gena za SOD i CAT u odnosu na kontrolnu grupu prilikom primene sintetičkog insekticida Fobos. Biološki insekticid Lepinoks i sintetički insekticid Sonido doveli su do statistički značajno povećane ekspresije gena za CAT, dok je kod relativne ekspresije gena za SOD došlo do blažeg smanjenja. Prilikom primene insekticida Semafor na seme nije došlo do statistički značajnih promena u relativnoj ekspresiji ni jednog od ispitivanih gena u odnosu na kontrolnu grupu. Rezultati ovog istraživanja su pionirske prirode, jer prema našim saznanjima ne postoje podaci o efektu pesticida na ekspresiju ovde ispitivanih gena.

Research on economically significant pests of agricultural crops, such as corn, is of great importance, тhe most damaging insect species, when it comes to corn crops, is the diapausing moth Ostrinia nubilalis. Diapause is a hypometabolic type of rest characterized by a reduced rate of oxidative metabolism, synthesis of protective molecules, accumulation of energy reserves and expression of specific genes. It has been proven that diapausing species have a significantly higher resistance to insecticide treatments, so conducting research aimed at testing the biological response is of great importance. Insecticide treatment can cause oxidative stress, in response to which antioxidant protection enzymes, such as superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT), are produced. The effect of two foliar and two seed insecticides was tested. One of the four insecticides is a bioinsecticide, while the other three are synthetic. As part of the experiment, it was examined whether the insecticide treatment leads to the occurrence of oxidative stress in the larvae of O. nubilalis, which will result in increased expression of sod and cat genes. Total RNA was isolated from homogenates of whole-body diapausing 5th instar larvae that survived the insecticide treatment. After the synthesis of complementary DNA, quantitative PCR analysis was carried out, and relative gene expression was calculated using the Cq values obtained using actin as the reference gene. It was shown that there is a statistically significant increase in the relative expression of both sod and cat genes in comparison to the control group when applying the synthetic insecticide Phobos. The biological insecticide Lepinox and the synthetic insecticide Sonido led to a statistically significant increase in the expression of cat gene, while the relative expression of the gene for SOD was mildly decreased. When applying the insecticide Semaphore to seeds, there were no statistically significant changes in the relative expression of any of the tested genes compared to the control group. The results of this research are of a pioneer nature, as to our knowledge there is no data on pesticide treatment affects the expression of genes analysed in this study.