The economic effects of irrigation and dunging in the sugar-beet production

Abstract

The research of production and economic effects of irrigation to the sugarbeet and sugar growth per hectare was carried out on the carbonate humus of favourable water-physical and chemical characteristics on the location of Rimski Šančevi during the period from 2004 to 2006. The experiment was set according to the method of the Split-plot system being done in four repetitions with the usage of raindrop irrigation. During the experiment there were kept humidity soil treatments from 60 to 65% and the field water capacity (FWC) of 75-80% with a controlling variant being included. The realized profit per hectare during irrigation is 1607 $/ha and it is approximately greater of 17,6% in comparison with the production in the controlling variant. Economy shows that to a unit of invented capital there is realized 1,49 unit of profit during irrigation or more than 4,2% comparing the production without irrigation. Profitability measured from the point of relationship between profit and incomes is 32,8% during irrigation and it is greater of 6,8% than the production in the controlling variant. The productivity indicator tells us that for one produced tone of sugar-beet during irrigation is approximately spent 1,28 hours of total working time or it is produced 0,783 t/working hour of sugar-beet.

Ispitivanje proizvodnih i ekonomskih efekata navodnjavanja na prinos šećerne repe i šećera po hektaru u periodu 2004-2006.godine izvršeno je na karbonatnom černozemu poviljnih vodno-fizičkih i hemijskih osobina na Rimskim Šančevima. Ogled je postavljen po metodi Split-plot sistema u četiri ponavljanja uz primenu navodnjavanja kišenjem. U ogledu su održavani tretmani vlažnosti zemljišta od 60-65% i 75-80% poljskog vodnog kapaciteta (PVK) uz kontrolnu varijantu. U posmatranim kišnim godinama uticaj navodnjavanja na prinos šećerne repe u proseku je veći za 9,6%, pri čemu u tretmanu od 60-65% od (PVK) prinos je veći za 11,1%, a kod tretmana sa 75-80% od PVK prinos je veći za 7,8%. U trogodišnjem periodu navodnjavanje utiče na povećanje prinosa šećerne repe za 8,2 t/ha i na prinos šećera usled većih prinosa korena za 0,9 t/ha. Efekti navodnjavanja po sortama variraju od 5,7 t/ha kod Sare do 12,1 t/ha kod Drene. Nivoi đubrenja u proseku utiču na povećanje prinosa za 8,6 t/ha i variraju od 6,8 do 11,0 t/ha (r=0,960 ). Ocena je da suma godišnjih padavina i temperatura i njihov raspored utiču značajno na kretanje i variranje prinosa u posmatranim kišnim godinama. Ostvareni profit po hektaru u navodnjavanju iznosi 1607 $/ha i veći je u proseku za 17,6% od proizvodnje u kontroli. Ekonomičnost pokazuje da se na jedinicu uloženog kapitala ostvauje u navodnjavanju 1, 49 jedinica prihoda ili više za 4,2% u odnosu na proizvodnju bez navodnjavanja. Rentabilnost merena iz odnosa profita i prihoda iznosi u navodnjavanju 32,8% i veća je za 6,8% od proizvodnje u kontroli. Pokazatelj produktivnosti govori da se za jednu proizvedenu tonu šećerne repe u navodnjavanju prosečno toši 1,28 časova ukupnog rada ili proizvodi šećerne repe 0,783 t/ času rada.