Uslovi proizvodnje i ostvareni prinosi strnih žita u 1998/99. godini

Abstract

U radu su analizirani prinosi strnih žita u Srbiji u 1998/99. godini. Niži prinos od očekivanog je ostvaren naročito kod pšenice i ozimog ječma. Uzroci smanjenom prinosu su mnogobrojni. Produžena setve, izostanak osnovnog đubrenja sa NPK i primena nedeklarisanog semena umanjili su potencijal useva. Znatno toplije vreme, nego u prosečnim godinama, u prolećnom delu vegetacionog perioda je uticalo na skraćenje trajanja pojedinih faza razvića. Toplotni stres je pogodio pšenicu krajem maja i početkom juna, u fazi nalivanja zrna. Takođe, i razvoj bolesti strnih žita je uticao najpre na gubitak lisne mase, a zatim i na smanjenje prinosa. Mere suzbijanja štetočina su uglavnom izvedene blagovremeno. To nije bio slučaj sa zaštitom od korova, dok je zaštita od bolesti izostala. Konačno, velike količine padavina tokom žetve, takođe su uticale na dalje sniženje prosečnih prinosa kao i na smanjenje kvaliteta zrna. Pored svih navedenih nepovoljnosti, ne odbacuje se i nepovoljan uticaj izmenjenih atmosferskih prilika zbog agresije.

The 1998/99 production of wheat and barley in Serbia was unexpectedly lower than that in the previous year. Production inputs and the appearance and condition of crops to the stage of grain filling (end of May and beginning of June) were promising a rich harvest. The yield reductions, especially that in wheat were due primarily to the insufficient crop development before winter (chiefly because of late planting) and unfavorable weather conditions in early spring which negatively affected the yielding potential of the crops. A heat stress at the end of May and the beginning of June reduced the number of grains per spike and hectoliter mass. Diseases, such as leaf rust and Fusarium in wheat and root rot and brown leaf spot of stem and spike in barley, also took their due.