Rezistentni korovi i usevi tolerantni na herbicide u Republici Srbiji

Abstract

Korovi rezistentni na pojedine herbicide postali su veoma važan problem za poljoprivrednu proizvodnju u Republici Srbiji, gde su do sada potvrđeni slučajevi rezistentnosti Amaranthus retroflexus, Ambrosia artemisiifolia, Helianthus annuus i Sorghum halepense na ALS inhibitore, kao i Sorghum halepense na pojedine inhibitore acetil koenzim A karboksilaze (ACC-aze), uključujući i višestruku rezistentnost ove vrste na inhibitore oba prethodno pomenuta mehanizma delovanja. Zbog površina na kojima su rasprostranjene i prouzrokovanih šteta, ekonomski najznačajnije korovske vrste u Srbiji su A. retroflexus, A. artemisiifolia i S. halepense rezistentni na ALS inhibitore. Procenjuje se da su ove tri korovske vrste sa svojstvom rezistentnosti na pomenute dominantne herbicide za njihovo suzbijanje rasprostranjene na stotinama hiljada hektara, pri čemu najveće štete pričinjavaju u severnom delu Srbije. Značajne ekonomske štete, ali na znatno manjim površinama od prethodnih slučajeva, prouzrokuju biotipovi S. halepense rezistentni na pojedine herbicide inhbitore ACCaze, zajedno sa slučajevima višestruke rezistentnosti na inhibitore ACC-aze i ALS inhibitore. Ovi nalazi su opomena da je više nego ikad potrebno dosledno sprovođenje antirezistentne strategije na celoj teritoriji Srbije. To podrazumeva edukaciju, praćenje rezistentnosti korova prema dominantnim herbicidima i sprovođenje proaktivnog i aktivnog upravljanja rezistentnošću korova na herbicide.

Weeds resistant to certain herbicides have become a very important problem for agricultural production in the Republic of Serbia, where cases of resistance of Amaranthus retroflexus, Ambrosia artemisiifolia, Helianthus annuus and Sorghum halepense to ALS inhibitors, as well as Sorghum halepense to some ACC-ases have been confirmed. Due to the areas on which they are distributed and the damage caused, the most economically important weed species in Serbia are A. retroflexus, A. artemisiifolia and S. halepense resistant to ALS inhibitors. It is estimated that these three weed species with the trait of resistance to the mentioned dominant herbicides for their control are spread over hundreds of thousands of hectares, with the greatest damage being caused in the northern part of Serbia. Significant economic damage, but in significantly smaller areas than in previous cases, is caused by S. halepense biotypes resistant to certain herbicides ACCase inhibitors, together with cases of multiple resistance to ACCase inhibitors and ALS inhibitors. These findings are a warning that more than ever, consistent implementation of an anti-resistance strategy is needed throughout Serbia. This includes educating, monitoring weed resistance to dominant herbicides, and implementing proactive and active herbicide resistance management.