Rezultati proizvodnje NS uljane repice u 2018/19. i preporuka sortimenta za 2020/21. godinu

Abstract

Tradicija gajenja uljane repice u Evropi datira iz XIII veka. Raznolikost formi i sortimenta dozvoljava gajenje uljane repice u skoro svim klimatskim oblastima, a njen agrotehnički i ekonomski značaj, kao i intenzivno oplemenjivanje omogućavaju stalni rast površina i prinosa repice. Danas je uljana repica najviše gajeni uljani usev u Evropi sa prosečnom godišnjom proizvodnjom od 26,3 Mt (FAOSTAT, 2017). U Srbiji se gaji uglavnom ozima forma jer postiže veće prinose semena i ulja po jedinici površine u odnosu na jaru. Oplemenjivački program na uljanoj repici u Srbiji postoji jedino u Institutu za ratarstvo i povrtarstvo, Novi Sad, gde su postignuti značajni rezultati. Glavne komponente semena uljane repice su ulje (~45%) i proteini (~23%). Ulje uljane repice ima dvojako korišćenje, upotrebljava se kao hrana i ima neprehrambenu upotrebu. U poslednjim godinama se sve više koristi i za proizvodnju energije, odnosno biogoriva.